Lintjesregen

De dag voor Koningsdag maakten de stadsdichters deel uit van een mooie traditie. De Lintjesregen. Voor de acht gedecoreerden was het een verrassing. Stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten verdiepten zich in de traditie, schreven een gedicht en hadden het voorrecht deze voor te dragen in de raadzaal.

Wie draagt het land waarin wij wonen?

De kroon onschendbaar vaak elders op zijn troon
belegt boterhammen ceremonieel op een basisschool
laat land besturen over aan het kabinet
Een echt paleis heeft twee verschillende kamers
sinds de Verlichting ontstaan
Dit is het land
waarin wij wonen

Provinciaal gedeputeerd gekozen staten aangevoerd
door een commissaris prinsgezind, spinnen draden
plaveien wegen, heien regels, bouwen bruggen
tussen dorpen, steden en landelijk beleid
wandelen door tijd tussen Den Haag en uw stad
Dit is de provincie
waarin wij wonen

Glinsterende slingers om de ambtsketen rusten
op brede schouders van de burgemeester
Wakend over veiligheid, blik gericht
op actualiteit en criminaliteit. Op locatie koffie drinken
knippen in linten en spelden pinnen met erecode
voor een heldere blik op de dagelijkse dingen
Dit is de stad
waarin wij wonen

Bezige bijen, belangeloze inzet, vangnet, kloppend
hart van het werkvolk, zoemen zachtjes tot de korf
wordt opengezet. Imker met open ogen, open oren
geeft met gesloten mond wijze honingraat
in een gefluisterd briefgeheim aan de koning

Maanden onderweg geweest, verwachtingsvolle dracht
Burgemeesterstempels, commissarishanden schudden
Een kind is ter wereld gebracht. Roze wolkenwevers
laten lintjes regenen over ingezetenen
De kroon in volle glorie door onderscheidende kracht

Het heeft de koning behaagd
te tekenen met ridderlijke ganzenveer
omdat hij weet

Wie het land draagt
wie de stad maakt
waarin wij wonen

 

Zon. Zaan. Sloepen.

Ter gelegenheid van de 15e Slag om de Zaan op 21 april schreef stadsdichter Jeroen van Leeuwen een gedicht en droeg daarmee bij aan de feestvreugde.

Slag om de Zaan

Ware watermensen verplaatsen
vijftien grenzen als haar
Fijne rimpels aan de oppervlakte
Vervormen tot strak kolkende vooruitgang

Drang tot woest beuken
door pols-slag golvend
Over toveren gesproken
De lente is in ons gezicht ontploft
de knop zocht een moment van rust
Rust?
Komt wel weer aan de kant

Eerst strijden de partijen met riemen
Teams zij aan zij in de voorste linie
Geweldloze maritieme oorlogvoering
op deze eeuwenoude veenrivier
Steken onder het Zaanwatervlak
varen naar later met open vizier
Een podiumdier ziet
van drie treden slechts de hoogste positie
van zegevieren

Meedoen is belangrijker dan winnen
maar toch..
Soms is het goed om een goed boek te lezen
Soms is het goed om in een sloep te racen
Mogen de beste schippers winnen
met harde humor om vuur aan boord te blussen

We drinken op kristallen vlakjes
Diamant vloeibaar mozaiek
ontroering in zomerthee
zweef hier mee
door de meest noordelijke neutronenzee

Scheepsladingen zeeslagen
op paarden gespeeld
Blaren op palmen
Na verloop van tijd werd het eelt
Dat scheelt veel
wanneer het tempo hoog ligt
Ook al ervaart men mist
Er is helikopterview
overzicht met ogen dicht
Betoverd licht buiten het bereik
van ankers en levende ketenen
Boegbeelden springen door bladspiegels
genoeg beweegredenen

 

Jeroen van Leeuwen

 

 

 

De schoolmeester

Cor Bruijn, schrijver van streekromans of literatuur? Schoolmeester of ook kind gebleven? Wat hij schrijft, spreekt tot de verbeelding. Ook bij Ellis van Atten en Jeroen van Leeuwen, die als Zaanse stadsdichters, een gedicht over hem schreven voor de Literaire Salon op 15 april 2018 in het Zaantheater.

De schoolmeester

Tussen de muren van het klaslokaal vormen
kinderen het toneel voor de geleerde timmerman
Aap. Noot. Mies herboren. Kinderen in een rij gevlochten
Krijt krast scherpe sporen in zachte klei. Land deint
Golvende meisjesharen in de inktpot gedoopt
Meester. Haal de kinderen in

Schenk het recept uit over zaakonderwijs
Geef een taak. Ontwaak tot ongepoleist ruwe edelsteen
door adelstand verhandeld. Eigen paden platgetreden
naar boven gewandeld. Vandaag, op de grens van
vanmorgen en middag, is een leraar geslaagd oneindig
in het scheppen van spaden in veen
het vertraagd laten bloeien
van een bloembed aardbeien

De meester vaart uit in jeugdherinneringen
Hoe hij leerde, wandelen naar Sneek. Regels aan
de lieslaarzen gelapt. Literatuur ontsnapt aan
spreektaalavonturen Hij verliest zijn hoofd in Zaanse verhalen
Het kind spreekt voor en na zijn beurt
Haalt de meester in

Tweedimensionale drukkunst laat 3D beelden
spreken in aanstekelijke plaagvonken. Zaanstreken van
straatjongens. Kinderkoren vertellen over
opa’s, oma’s in dit polderland
Suizende seizen ontwijken. Het kost de dode molen
zijn kop en kap. Vuur is aangestoken
Tijdreizen in voetsporen van verdronken vaders
Weer tot leven komen. Wonen op de Lorziezolder
Een schuur met thuiskomst in houten tempel
Werkende gezinnen van oude stempel

Verlaag platte bodems onder bruggen door
Hoge druk, de 12e van de ketel. Het verhalende over
generaties uitgeworpen. Gefluister in de wind. Stilte
Zilt want de zee is nabij. Het bootje in de sloot verloor de onschuld
dreef af naar groot water. Vissenvangers en golventemmers gooien
liefdesnetten. Begeerte. Bloot.

Kinderen klommen uit boeken tot
boomlange jongens en meiden
Zie ze sprongen door tijden weggecijferd door
canon-makers. Wat ervaren wij van het water-varen?
Over het plafond deze daken schakelstroom door pannen en goten
Hoge spanning vergroten geeft schokken
Schoolbelresonantie van de scheepsklokken

In de vitrinekast verstoft tussen vaantjes en bekers
de oorkonde. Schitterend de voorjaarszon op een plein
Wonderlijk verborgen hoofdpersoon
speelt luchtgitaar met fietsende voeten
Voor de marktkoopman een grote onbekende
Scheepje danst op de sokkel der kennis
Literatuur met labelnaam gestopt
in een hokje met weerhaakjes gepropt

De meester is ingehaald door zijn auteur
oude geurboeken lezen
zo bladert hij door toekomstbeelden

Raadgedicht

Bij de installatie van de gemeenteraad van Zaanstad op 29 maart 2018 mochten de stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten enkele woorden spreken. Een hele eer.

Een Raadgedicht

In de ongedempte gracht spiegelen
gezichtsvertoningen om de macht
Pain de campagne met bubbelchampagne
aan de man gebracht met kleine verschillen
tegen elkaar afgezet.Vergroot zichtbaar
in lokaal debat. Een vraag speelt op:
wilt u meer of minder kleine partijen in Zaanstad?

Meerkeuzevrijheid viert hoogtij in laag land
Oude koeien uit een sloot bij twijfel aan de waterstand
om zegeningen te hertellen. Vertrouwen komt te voet
en stijgt stevig in het zadel, maar teugels vieren moet
Diversiteit dwingt uitverkorenen in een poldermodel

Liberaal, conservatief, progressief, lokaal
doorbrekend, democratisch, confessioneel en sociaal
Constructrieve poldercoalitie en dito oppositie
gebundeld in de Zaanse raadzaal
 
Gezocht naar goede adviezen voor een wijze raad.
Door transparantie geen denken aan verraad.
Dan is hier de raad van verzet.
In het verzetten van bergen werk.
 Zo verzetten we onze zinnen door zingeving.
Bestuurslichaam binnen het bindweefsel. 
Bloeitijd van indirecte democratie.
Geen directie van een multinational in de hoogste schaal.
meer trots op de eer van dit gezicht regionaal. 

Betrokken, bevlogen bewonersafvaardiging met lef
achter het stuur in wisselende weersomstandigheden
Ongenuanceerde fatsoenlijkheden bevriezen en ontdooien
in deze stad met een grote groene bek, rekbaar
zijn de grenzen van het Zaanse hart als het water
aan de lippen staat van burgers en buitenlui
Dan zet deze stad de sluizen open
Voor iedereen is plek

Diversiteit bevorderen door vele belangen te dienen.
Voor de mensen.
 ideologieën vloeien in elkaar over tot bont gekleurde compromissen.
Laten we ons zo min mogelijk vergissen tijdens het beslissen. Verlicht door juiste kennis van de  Zaanstreek.
Waar het water spiegelt alsof het zichzelf aankeek.
Besluiten nemen over sloten dempen en het bouwen van luchthuizen.  Verkeerslichten knipperen geruisloos toch overstemmen we duizenden auto’s die suizen. Het luistert nauw.
Construeer naast woningen busbruggen over snelfietspaden
Referenda in volle agenda’s waar we selfies maken.

Beeldspraak vertalen in lange zinnen
Helderheid scheppen met een komma hier en daar
In die pauzes luisteren naar geluiden in de wind
Voetstappen over Zaanse schelpenpaden
door polders, langs dijken en kades
fluisteren verlangens van de zwijgzamen
die hun stem verloren in de kantlijn

Formeel op formulieren, informeel na een debat samenkomen.
Respecteer een andere mening zonder cirkelzaag in bomen, wortels voor houvast zijn heipalen in zompige gronden. Design een nieuwe skyline in de volgende ronde. Tegengestelde krachten bij het krieken van de dag kunnen eenheid vormen tot positief gezag met gemeenschappelijke prestaties
Voor poëtische zinnen zoek plantsoenplekken vol inspiratie

Via een degelijk gecontroleerd proces
is Zaanstad met zakelijke installatietechnieken
in uw handen gelegd. Openbare belangenbeharting
Eervolle functie. Grote verantwoordelijheid
Onze felicitaties voor deze democratie
en u veel succes en plezier gewenst

© Jeroen van Leeuwen & Ellis van Atten

Partijprogramma lijst 17 Stadsdichter075

Stadsdichters Jeroen van Leeuwen en Ellis van Atten schreven een partijprogramma voor een fictieve Zaanse politieke partij.

Zaanse Politieke Poëzie
 
Hier volgt een uitzending in de zendtijd van Zaanse politieke partijen
Uuuuh Zaanse Poëzie
 
Contractueel is onze neutraliteit vastgelegd
Wij hebben ons daarbij neergelegd want
het ontbreekt ons aan politieke ambitie
we delen slechts onze poëzie
 
Daarom geven wij u:  Lijst 17
 
Stadsdichter075
met vier programmapunten
 
Poëzie is van ons allemaal en ideaal als gemeenschappelijke taal
Politieke boodschappen
in ambtelijke idiomen uitgesproken
Veelkleurige vijver
waar talen en dialecten samenkomen
Stormen in een glas vol oneliners
Emotioneel beladen. Politiek bewogen
woorden gewogen op de schaal
van de dichter brengen
witruimte tussen regels
Spreken is zilver
Zwijgen blanco instemmen?
Of tijd om te luisteren?
Dat is klatergoud
 
Poëzie is geschikt om de Zaan en andere kloven te overbruggen
Verstaan. Bruggen slaan
zonder blauwe plekken
Stevige bezems vegen
werelden in de Zaan
Breed palet. Kleurenvlekken
Rare kwasten. Eigenheid
Authentieke fantasten
Taal. Kunst. Cultuur
Lijm en schuurpapier
 
De stadsdichter wordt gekozen door de participerende Zaanse burger
Op het pluche zetelt goede raad
In konijnenvacht
De hele nacht gewacht
op de eerste filosofische trein 
Ook ik heb een stem
Maak gebruik van rechten
Kies voor verdoving
Kies voor verstand
Het volk in achterkamers
Leest boeken
Recht uw rug
Blijf vechten
voor idealen
Arbeidersklasse klimt binnen één nacht
Tot op de top van Randstad
stilte voor glaswater-storm
geblazen bubbels koolzuur
Hoe werkt de geclusterde cultuur?
 
Politiek moet op rijm! Met wat er leeft in de Zaanse maatschappij
Politiek bewusteloos-
Er zijn een hoop mieren
Die zich verstoppen, wie is geklopt.
Duw die lijst.
Gebiedende wijs-heid
In debat
in het dorp
in de stad
Zaans de stem
Breng kolkende cultuur lokaal
Nachtegaal bezingt een vroeger klaslokaal
Uit deze rode rivier
Stroomt pracht en praal
Over de slootkant
Vertelt men een machtig verhaal
 
Volg Jeroen voor rijm en alliteratie, lange woordenstromen zonder spaties
Volg Ellis voor de vrouwelijke touch en de praktische organisatie
Voor wat betreft de politiek, krijgt u van ons maar één advies
Luister vooral naar uw eigen stem
Dat is ware poëzie
 
©Jeroen van Leeuwen & Ellis van Atten